About the album
Amandus Ivanschiz was baptised Matthias Leopold Ivanschiz on 24 December 1727 in the Austrian city of Wiener Neustadt. As early as 1742, at the age of fifteen, Matthias decided to join the Pauline Order and took the name Amandus. On 25 December 1743 Amandus took his vows and was then sent to Maria Trost and Wiener Neustadt to study for the priesthood. The extensive oeuvre of this master, who only lived to the age of 31, is astonishing. In total, more than 300 copies of his works can be found in Central and Eastern Europe. His modern style and great compositional mastery probably explain the wide dissemination of his music. Ivanschiz might therefore also have served as a model in the development of the young Mozart. Amadeus’ first visit to the monastery is documented on 12 September 1767, after which we know he returned at least another three times.
Gunar Letzbor en zijn ensemble Ars Antiqua Austria hebben weer pareltjes ontdekt. Dit keer zijn het werken van de Oostenrijkse componist Amandus Ivanschiz, behorend tot het enorme aantal componisten verbonden aan de benedictijner Abdij van Lambach in Oostenrijk, in het bisdom Linz. Lezbor en zijn musici selecteerden werken voor strijkers, waarvan een met de toevoeging van twee hoorns. Zoals we gewend zijn van Ars Antiqua Austria is het een heerlijk album geworden waarbij je prima kunt wegdromen.
Amandus Ivanschiz werd op 24 december 1727 gedoopt als Matthias Leopold Ivanschiz in de Oostenrijkse stad Wiener Neustadt. Zijn vader kwam uit de stad Baumgarten in de deelstaat Burgenland. Al in 1742, op vijftienjarige leeftijd, besloot Matthias zich aan te sluiten bij de Paulinische Orde en nam hij de naam Amandus aan.
Zijn novicejaar bracht Amandus door in het Neder-Oostenrijkse klooster van Ranna. Op 24 december 1743 schreef hij zijn testament, een gebruikelijke procedure voor een permanente inlijving in een klooster. Op 25 december legde Amandus zijn geloften af en werd vervolgens naar Maria Trost en Wiener Neustadt gestuurd om voor het priesterschap te studeren. In 1750 mocht hij het nieuwe orgel van de kathedraal inwijden en werd hij tot priester gewijd.
In datzelfde jaar, op zijn drieëntwintigste zag ook zijn eerste miszetting het licht. Vermoed wordt dat Amandus zijn eerste muzikale opleiding en orgellessen bij de cisterciënzers in zijn geboortestad volgde. In die tijd woonden er verschillende componerende priesters in Wiener. Tussen 1751 en 1754 verbleef Ivanschiz in Rome, als assistent van de procureur-generaal van de orde, waarna hij terugkeerde naar Wiener Neustadt. In 1755 werd hij opnieuw naar het Maria Trost klooster gestuurd, waar hij in 1758 stierf, op de jonge leeftijd van 31 jaar.
Ivanschiz' oeuvre trok de aandacht door zijn moderne muzikale taal, die duidelijk behoort tot de vroege klassieke en galante stijl. Amandus was een van de eerste Oostenrijkse componisten die consequent een vierdelige cyclus gebruikte in zijn symfonieën, een vorm die je terugvindt in de helft van zijn werken in dit genre. Hij was ook een van de eerste componisten die strijktrio's schreef voor viool, altviool en basso (cello), de karakteristieke bezetting van een klassiek strijktrio. Zijn instrumentale composities tonen een geleidelijke ontwikkeling naar de typische structuur van de sonate.
Het omvangrijke oeuvre van Amandus Ivanschiz is verbluffend. In totaal zijn er meer dan 300 exemplaren van zijn werken te vinden in Midden- en Oost-Europa. Zijn moderne stijl en grote compositorische meesterschap verklaren waarschijnlijk de brede verspreiding van zijn muziek. Ivanschiz zou een voorbeeld geweest kunnen zijn voor de jonge Mozart, die het klooster op 12 september 1767 voor het eerst bezocht, waarna hij nog minstens driemaal terugkeerde. Muziek was en is nog steeds van groot belang voor de abdij van Lambach.
Amandus Ivanschiz wurde am 24. Dezember 1727 in der österreichischen Stadt Wiener Neustadt auf den Namen Matthias Leopold Ivanschiz getauft. Bereits 1742, im Alter von fünfzehn Jahren, entschied sich Matthias für den Eintritt in den Paulinerorden und nahm den Namen Amandus an. Am 25. Dezember 1743 legte Amandus seine Gelübde ab und wurde anschließend zum Priesterstudium nach Maria Trost und Wiener Neustadt geschickt. Das umfangreiche Oeuvre dieses Meisters, der nur 31 Jahre alt wurde, ist erstaunlich. Insgesamt finden sich in Mittel- und Osteuropa mehr als 300 Abschriften seiner Werke. Sein moderner Stil und seine große kompositorische Meisterschaft erklären wahrscheinlich die weite Verbreitung seiner Musik. Ivanschiz könnte daher auch als Vorbild für die Entwicklung des jungen Mozart gedient haben. Der erste Besuch von Amadeus im Kloster ist für den 12. September 1767 dokumentiert, und wir wissen, dass er danach noch mindestens dreimal zurückgekehrt ist.