About the album
The principal venue for the performance of Dieterich Buxtehude’s vocal music was not the regular Lutheran worship service on the Sundays and feast days of the ecclesiastical year but the series of evening concerts presented at St. Mary’s Church in Lübeck yearly on the five Sundays after St. Martin’s Day (November 11). This annual series of “Abendmusiken” took place from 4 to 5 o’clock immediately following the afternoon vesper’s service. The vocal music performed during the regular services under the direction of the cantor generally followed the structure of the liturgy and the seasons of the ecclesiastical year. In contrast, the programs of the Abendmusiken were in no way restricted to any liturgical requirements and, therefore, could add a new dimension to the spiritual function of sacred music. Buxtehude used to exercise a free hand in this regard and chose for his compositions in the form of arias, concertos, and cantatas texts from a variety of origins including biblical texts, medieval lyrics, church hymns, and modern poetry in both German and Latin languages. As the recorded pieces of the present album indicate, they reflect a wide-ranging repertoire of different types. The majority of texts feature psalm texts, general themes of Christian theology, and even include topics. excluded from the Lutheran canon of texts such as the Corpus Christi hymn by St. Thomas Aquinas, “Pange lingua gloriosi corporis mysterium” (BuxWV 91). Of particular prominence are devotional and mystic poetic texts that relate to the Pietist movement of the later 17th century. Its emphasis on individualism made religion and the love of Jesus more an affair of the heart and of life rather than of the intellect.
In general, the audience of the Abendmusiken was exposed to a broad spectrum of edifying spiritual texts set in great variety of musical forms and styles. The compositions of this CD album are representative of Buxtehude’s interest in responding to the needs and desires of his listeners as well as his true mastership in developing innovative approaches to sacred music and in shaping and consolidating new genres and types of vocal composition.
Indrukwekkende vertolking van de geestelijke muziek van Buxtehude
Deel XIX van de Opera Omnia is het 9e album met vocale werken van Dieterich (Dietrich, Diderich) Buxtehude, uitgevoerd door Ton Koopman met het Amsterdam Baroque Orchestra & Choir. Het grootste deel van de teksten op dit album vindt zijn oorsprong in psalmen en de grote thema's van de christelijke theologie. Los daarvan bevat de opname een juweel als de Corpus Christi Hymne Pange lingua gloriosi corporis mysterium van de heilige Thomas van Aquino.
Buxtehude stond in zijn tijd, de late 17e eeuw, bekend om zijn grootschalige oratoria, die hij componeerde voor zijn Abendmusiken. De concerten die hij in de wintermaanden organiseerde voor de rijke kooplieden van de stad. Deze oratoria zijn helaas niet bewaard gebleven. Dat gold wel voor zijn andere vocale werk.
Buxtehude was een Deens-Duitse organist en een door velen bewonderde componist uit de barokperiode. Hij componeerde vocale en instrumentale muziek. Het grootste deel van zijn oeuvre bestaat uit divers vocaal werk, zoals geestelijke concerten, aria's, koralen, cantates en canons, weelderige en rijke muziek. Zijn orgelwerken omvatten een aanzienlijk deel van het standaard orgelrepertoire van onze hedendaagse kerkdiensten. Buxtehude wordt beschouwd als de belangrijkste Duitse componist in de periode tussen Heinrich Schütz en Bach. Zijn stijl heeft veel componisten sterk beïnvloed. Hij was één van de grote voorbeelden van Johann Sebastian Bach. Het verhaal gaat dat Bach, toen 20 jaar, in 1705 helemaal naar Lübeck liep - 400 km - om Dieterich Buxtehude daar in de Marienkirche te horen spelen.
Wellicht dat die anekdote Ton Koopman inspireerde tot zijn project Opera Omnia om het gehele bewaard gebleven oeuvre van Buxtehude uit te voeren en op te nemen. Er was hem veel aan gelegen Buxtehude als het brein achter de vocale muziek van Bach te erkennen. Koopman is een van de meest vooraanstaande uitvoerders van oude muziek en voorzittter van het Internationale Buxtehude Gesellschaft.
Hauptaufführungsort für Dietrich Buxtehudes Vokalmusik war nicht der reguläre Gottesdienst an Sonntagen oder an kirchlichen Feiertagen, sondern eine Reihe von Abendkonzerten an Marienkirche in Lübeck, die jährlich an fünf Sonntagen nach dem St.Martins-Tag (11. Novermber) stattfand. Diese "Abendmusiken", die zwischen vier und fünf Uhr am Abens stattfand, schloss unmittelbar an den Nachmittags-Gottesdienst an. Im Kontrast zu den Vokalwerken des Gottesdienstes, die inhaltlich der Liturgie folgten, waren die Abendmusiken keiner ligurgischen Pflicht unterworfen und erhielten somit eine neue Dimension spiritueller Funktionalität sakraler Musik. Buxtehude hatte hier ein großes Maß an Handlungsfreiheit und so wählte er für diese Kompositionen Formen wie Arien, Konzerte und Kantaten, wobei die Texte von vielerlei Urpsung waren und biblische Texte ebenso beinhalteten wie Mittelalterliche Lyric, kirchliche Hymnen oder moderne Poetik in Deutsch und Latein.
Dies veranschaulicht die vorliegende Aufnahme eindrücklich. Der Großteil der Texte hat seinen Ursprung in den Psalmen und auch in den großen Themen der christlichen Theologie, aber enthält auch Quellen, die außerhalb des Kanons stehen wie beispielsweise die Corpus Christi Hymne des Heiligen Thomas von Aquin, “Pange lingua gloriosi corporis mysterium” (BuxWV 91). Von besonderer Berühmtheit sind auch die andächtig- und mystisch-poetischen Texte, die in Zusammenhang mit dem Pietismus des späten 17. Jahrhunderts stehen.
Diaciannovesimo e penultimo volume della straordinaria collana curata da Ton Koopman dedicata all’integrale delle opere di Buxtehude. Nono volume dedicato alla musica vocale.
«La sede privilegiata per l’esecuzione della musica vocale di Dieterich Buxtehude non era il normale servizio liturgico luterano, nelle domeniche e nei giorni di festa dell’anno liturgico, ma la serie di concerti serali presentati alla chiesa di Santa Maria di Lubecca una volta l’anno, nelle cinque domeniche dopo il Giorno di San Martino (11 novembre). Questa rassegna annuale di “Abendmusiken”, organizzata e diretta dell’organista di Santa Maria, era stata fondata dal predecessore di Buxtehude, Franz Tunder. Le musiche avevano luogo tra le 16.00 e le 17.00, subito dopo l’ufficio dei vespri pomeridiano.
La musica vocale eseguita durante i normali servizi sotto la direzione del cantor seguiva generalmente la struttura della liturgia le stagioni dell’anno liturgico. Al contrario, i programmi delle Abendmusiken non dovevano affatto rispondere ad alcun requisito liturgico, e, di conseguenza, potevano aggiungere una nuova dimensione alla funzione spirituale della musica sacra. Buxtehude era solito a tale riguardo agire liberamente, selezionando per le sue composizioni in forma di arie, concerti e cantate testi di varia natura, compresi testi biblici, liriche medievali, inni sacri e poesia moderna, sia in tedesco sia in latino.
In generale, il pubblico delle Abendmusiken veniva sottoposto ad un’ampia gamma di testi spirituali edificanti, arrangiati in una grande varietà di forme e di stili musicali. Le composizioni di questo album ben rappresentano l’interesse di Buxtehude nell’assecondare le necessità e le aspettative dei suoi ascoltatori, come pure la sua autentica maestria nello sviluppare approcci innovativi alla musica sacra e nel modellare e consolidare nuovi generi e tipi di composizione vocale.»
Christoph Wolff, dalle note di copertina
Press
The work of recording the whole Buxtehude works was worth it. The music is really impressive.
ich-habe-gehört.de, 05-12-2014
All these performances benefit from Koopman's lightly tripping organ continuo and the lyrically played rhetorical violin ritornellos
Gramophone, 15-10-2014
Ton Koopmann ans his colleagues have captured the essential Buxtehude perfectly (...) thank you Challenge Classic!
Early Music Review, 15-10-2014
This is delicate and stately music, somewhat bereft of the groundbreaking harmonic invention and emotional depth of Bach's oeuvre but nonetheless enjoyable and well recorded and performed with presence and precision.
Hi-Fi +, 15-10-2014
They are performed with flair
Sunday Times, 07-9-2014
Koopman varies them intelligently in this sequence of 10 numbers, and the performances have the unfussy directness that one associates with his music-making
The Guardian, 15-8-2014
"'Sunday afternoons during advent"
The Guardian, 15-8-2014
"It's a pleasantly bracing collection, expertly presented."
The Guardian, 15-8-2014
Play album
