About the album
Philosopher Ernst Bloch once referred to the ‘Bühnenweihfestspiel’ or consecrational stage festival Parsifal as ‘a metaphysical adagio’. In these few words he summed up the story line and the musical purport of Wagner's last opera – that is, if such a thing is at all possible in his operas, because as a composer Wagner was never at a loss for words when it came to bandying about statements artistic and non-artistic about the world in general and the universe in particular. Wagner’s musical theatre revolves around fundamental questions of human existence. Tristan und Isolde is about an all-consuming love, but also about the implications of the longing for love and the death wish. The work is about defining an identity through love and the loss of that identity through that same love. Der Ring des Nibelungen is about the incompatibility of love and the pursuit of power; it is also an in-depth exploration of the question of whether man has a free will, and it is about the eternal cycle of destruction and renewal which holds mankind captive on this earth.
Parsifal is about all of the above and much, much more. Wagner himself defined the theme of his swan song as ‘Das große Leid des Lebens’, the great suffering of life. Everything he still wanted to say at the end of his life about life, love, sex, psychology, politics, society, nature, art, Christianity, Buddhism, Judaism and anti-Semitism was mixed together in a grail chalice (poisonous, according to some) to form a ‘metaphysical adagio' of four hours of consecrational musical drama. Consecrational in the literal meaning of the word. Wagner’s own name for the genre, ‘Bühnenweihfestspiel’ means a consecrational stage festival. The plot of Parsifal refers implicitly and explicitly to Christianity and religious rites. Indeed, it was one of Wagner’s many ambitions to replace European Christianity by his own ritual art.
The Ring Wagner had to resolve the ‘problem’ of love in a new work. That work was Parsifal. The essential difference with all his prior works is the fact that there is no love in Parsifal. All the characters live in a loveless universe in which only the urge to reproduce – desire, lust – remains. Although Wagner's answer to this remains to be seen for the time being, one thing is important here. With Schopenhauer, Wagner does not view the urge to reproduce as morally reprehensible. He situated Siegfried, who suffered from the same fault in the Ring, in an amoral universe, not an immoral one – in a world where morals are not violated, but where all moral is absent. This is also the case in Parsifal, and it is part of the secret of Wagner’s huge success in the nineteenth century. (Part of the programme information written by Willem Bruls)
Wagner's laatste opera: een emotioneel spektakel
Richard Wagner noemde Parsifal zijn 'Bühnenweihfestspiel', een festivaloptreden om het podium in te wijden. Wagner begon in 1957 met het schrijven van deze opera, 25 jaar later zou hij hem afmaken, waarmee het zijn laatste opera werd. Parsifal werd toen pas, in 1882, voor het eerst uitgevoerd tijdens het Bayreuth Festival.
De opera omvat de thema’s van Wagner's meest bekende muzikale theateruitvoeringen. Allesomvattende liefde en haar consequenties uit Tristan en Isolde; de onverenigbaarheid van liefde en het verlangen naar macht uit de Ring der Nibelungen. Alles wat Wagner nog wilde zeggen aan het eind van zijn leven, over liefde, politiek, natuur en religie komt samen in dit 4 uur durend muziekdrama. En al deze emotie is terug te horen in deze live-registratie van Parsifal, uitgevoerd in de Zaterdagmatinee in het Concertgebouw Amsterdam (2010). De magische en gloedvolle interpretatie van dirigent Jaap van Zweden samen met de sublieme muzikale begeleiding van het Radio Filharmonisch Orkest en het Groot Omroepkoor, met welbekende solisten, maakt dit album tot een onvergetelijke ervaring.
Jaap van Zweden (Amsterdam, 1960) leerde al op zijn 5e viool spelen, aangemoedigd door zijn vader. Hij studeerde viool in Amsterdam. Toen hij op zijn 15e het Nationaal Vioolconcours Oskar Back won, kon hij zelfs gaan studeren aan de beroemde Juilliard School in New York. Nog maar 18 jaar, kreeg hij een telefoontje van Bernard Haitink, de bekende chef-dirigent van het Koninklijk Concertgebouworkest. Of hij concertmeester wilde worden. Hij werd daarmee de jongste concertmeester ooit van het Koninklijk Concertgebouworkest. Tijdens een repetitie in Berlijn van een symfonie van Mahler, onder leiding van dirigent Leonard Bernstein, vroeg deze hem even het stokje over te nemen. Dat was het begin van zijn carrière als dirigent. Inmiddels heeft Jaap van Zweden naam gemaakt als dirigent. Hij leidt grote orkesten en treedt op als gastdirigent bij gerenommeerde orkesten over de hele wereld. In januari 2016 is hij benoemd tot chef-dirigent van het New York Philharmonic Orchestra, in de stad waar het ooit voor hem begon.
Het Radio Filharmonisch Orkest werd in 1945 opgericht door Albert van Raalte. Het staat in dienst van de Nederlandse Publieke Omroep, waar ook het Groot Omroepkoor nauw mee verbonden is. Sinds het bestaan van het orkest, is het altijd geleid door bekende dirigenten, bovendien werken ze nauw samen met beroemde gastdirigenten. Het orkest onderscheidt zich door het spelen van bijzonder geprogrammeerde symfonische concerten. Eerste uitvoeringen in Nederland en wereldpremières zijn geen uitzondering. Het Radio Filharmonisch Orkest treedt ook regelmatig op in het buitenland.
Magisch-glutvoller Parsifal aus Amsterdam
Dieser Live-Mitschnitt des Parsifal vom 12. Dezember 2010 im Concertgebouw Amsterdam kann nicht nur mit einer festspiel-würdigen Sängerriege aufwarten, sondern überzeugt vor allem durch Jaap van Zwedens glutvolle, magische Interpretation. Ihm steht das Netherlands Radio Symphony Orchestra als herausragender Klangkörper zur Verfügung, ergänzt durch zwei fulminante Chöre.
Eine Bonus-DVD enthält 10 Höhepunkte der konzertanten Aufführung aus dem Concertgebouw Amsterdam, die vom niederländischen Fernsehen NTR aufgezeichnet wurde.
Besetzung der Hauptrollen:
Parsifal: Klaus Florian Vogt, Tenor
Kundry: Katarina Dalayman, Sopran
Amfortas: Falk Struckmann, Bass-Bariton
Titurel: Ante Jerkunica, Bass
Gurnemanz: Robert Holl, Bass
Klingsor: Krister St. Hill, Bariton
Press
CHARACTERISTIC PIECES
Infodad.com, 21-7-2017
Extremely fine achievement from an impressive orchestra under an idiomatic instinctive Wagnerian
Opera, 01-3-2012
The most distinctive feature and greatest asset of this recording is the simply wonderful sound-world that Jaap van Zweden and the recording engineers have together conjured up for this work: it is luminous, detailes are well balanced
The Wagner Journal, 01-3-2012
Critic's Choice 2011
Gramophone, 01-12-2011
The main glory here is the superb playing of the Netherlands Radio Philharmonic Orchestra. It respinds to every demand of the score, under the inspiring baton of Jaap van Zweden, who seems to be the ideal man to conduct this incredible score, which wounds and heals simultaneously.
BBC Music Magazine, 01-11-2011
Wagner performances don't often come more intense, epic, or beautiful than this.
Classic FM Magazine, 01-11-2011
This Parsifal never gets too loud; it may just be the most lyrically spotless, smoothest reading the opera has ever has. String playing shimmers at all times and the winds breathe.
International Record Review, 01-11-2011
Van Zweden is without a doubt a good Wagnerian, who cares about the traditions.
pizzicato