About the album
“The ideal sound of Isaac Albéniz’s music is indissolubly tied to the sound of the Torres guitar.” (Carles Trepat). Playing on two original Torres guitars Wulfin Lieske and Fabian Spindler have for the first time enabled the historical versions to be experienced in all their dimensions.
It must be said that the guitar was by no means established as a classical instrument in the second half of the 19th century, not even in Spain. Though Felipe Pedrell and Isaac Albéniz created the intellectual breeding ground, we owe the rebirth of Spanish music and the guitar as a concert instrument after its heyday in the 15th century to such musicians as Francisco Tárrega (1852-1909) and his pupils Miguel Llobet (1878-1938) and Emilio Pujol (1886-1980). Above all Tárrega, a trained pianist and composer as well as achieving epochal improvements in guitar technique, was thoroughly familiar with the real sound of his friend’s original works. Hence through his genius he was able – like Llobet and Pujol later – to regenerate Albéniz’s vision out of the spirit of the new, romantic Spanish guitar.
Albéniz never wrote for the guitar, but actually admitted that some of his compositions appealed to him more when played on the guitar. As if he had sensed this, his piano works first became world-famous as transcriptions. Very few listeners know the originals today and think the guitar versions are the authentic ones. Hence Albéniz is ranked far higher in the repertoire of guitarists than in literature for the piano.
The ideal sound of Isaac Albéniz’s music is indissolubly tied to the sound of the Torres guitar.”(Carles Trepat). Ever since 1869 Tárrega had been playing on an instrument made by the Spanish luthier Antonio de Torres (1817-1892). Its design and the extended scale length endowed the new model exceptional volume, giving it outstanding depth, majesty in the bass, inner potency, clarity of registers, warmth and carrying power. These characteristics therefore form a crucial component of the interpretation, along with the appropriate version and the corresponding fingering. Playing two original Torres guitars, Wulfin Lieske and Fabian Spindler have for the first time enabled the historical versions to be experienced in all their dimensions.
Twee meestergitaristen op twee legendarische instrumenten
Het lijkt wat overdreven: meestergitaristen en legendarische instrumenten! Dat is het niet. Vol bravoure spelen Wulfin Lieske en Fabian Spindler in deze opname met muziek van de Spaanse pianist en componist Isaac Albéniz, de sterren van de hemel. Pianomuziek, gespeeld op originele Torres gitaren uit de 19e eeuw. Lieske Spindler Guitars laten de klanken van deze gitaren in Evocación op een dusdanige, wonderlijke manier in elkaar overvloeien, dat de muziek warmer klinkt, dan op piano het geval geweest zou zijn. "De muziek van ISAAC ALBÉNIZ is onlosmakelijk verbonden met het geluid van de Torres gitaren. Spelend op twee originele Torres gitaren laten Wulfin Lieske en Fabian Spindler de luisteraar genieten van deze unieke historische combinatie." Yvonne Rieschke, 50plusser, juni 2010.
Zonder de ontmoeting tussen een gitaarbouwer en een gitarist, zouden we vandaag de dag niet van deze heerlijke muziek kunnen genieten. De Spanjaarden Antonio de Torres Jurado (1817-1892) en Julián Arcas (1832-1882) ontmoeten elkaar halverwege de 19e eeuw op een feest in Sevilla. Antonio ontwerpt in zijn vrije tijd gitaren en, hoe jong ook, Julián is dan al een begenadigd gitarist. Ze worden vrienden voor het leven en Julián, niet tevreden met de gitaren van die tijd, moedigt Antonio aan om voortaan full time flamenco-gitaren te bouwen. De Torres wordt een begenadigd gitaarbouwer en de vader van de moderne klassieke gitaar. In 1856 bouwt hij voor Julián Arcas, zijn meesterstuk 'La Leona', waarop Wulfin Lieske hier speelt. Een gitaar van De Torres heeft een grotere klankkast en langere hals. Wat zorgt voor een breder klankbereik, vorstelijke bastonen, diepe, warme klanken en een krachtig geluid. Velen namen de innovatieve ideeën van De Torres over en sindsdien is er niet veel meer veranderd aan de klassieke gitaar. De Torres gitaren ogen dan ook verrassend modern.
Het duo Lieske Spindler Guitars kan er in ieder geval goed mee uit de voeten. "Als duo interpreteren Lieske en Spindler, Albéniz met een verbazingwekkend klankgevoel, zowel fijngevoelig als virtuoos. Impressionisme voor de oren." Crescendo, juni 2010.
De muzikale interpretaties van Wulfin Lieske tonen een compleet nieuw inzicht in de traditionele gitaarmuziek. Hij speelt met gevoeligheid, subtiele versieringen en een onvoorstelbare brede variëteit aan dynamiek en klankkleuren, gecombineerd met de perfecte beheersing van zijn instrument. In zijn moderne arrangementen blijft Lieske trouw aan de esthetische eisen, die bij deze gitaren horen. Lieske over zijn 'La Leona': "Uiterlijk onopvallend, maar niettemin van onschatbare waarde, begeleidt ze mij al een aantal decennia in de diepe dimensies van de oude en nieuwe muziek. Ze is nog steeds het ideaal en het idool van de moderne gitaar en tegelijkertijd steekt ze daarboven uit tot in het tijdloze allesomvattende."
De vroege jaren van Fabian Spindler werden beheerst door jazz. Hij speelde onder andere elektrisch gitaar in verschillende bands. Totdat hij de Spaanse gitarist Pepe Romero hoorde spelen. Toen besloot hij zich meer op de concertgitaar te gaan richten en volgde hij masterclasses bij klassieke Spaanse gitaristen. Over hem wordt gezegd: "In de combinatie van briljant spel en gevoelige interpretatie laat de jonge musicus zijn welhaast feilloze beheersing van zijn ambacht zien."
De Catalaan Isaac Manuel Francisco Albéniz (1860-1909) was een avontuurlijk muzikaal wonderkind. Hij zal zijn moeder heel wat grijze haren bezorgd hebben. Als klein jongetje zag hij er niet tegenop om voor publiek te spelen. Vóór zijn twaalfde zat hij al op het conservatorium van Parijs, ging hij op tournee in Catalonië, schreef hij pianostukken en was hij al twee keer van huis weggelopen. Dat was ook de leeftijd waarop hij scheep ging naar Zuid-Amerika, om daar, als pianist, zijn avontuurlijke weg in de wereld te vinden. Terug in Barcelona besloot hij, onder invloed van de vader van de Spaanse muziek Felipe Pedrell (1841-1922), voortaan alleen maar 'Spaanse' muziek te schrijven. Albéniz: "soy un moro" (ik ben een Moor), voelde zich ontzettend aangetrokken tot de Andalusische levensstijl en diens sterke Arabische cultuur. Zijn opera's waren heel succesvol in Europa. Door zijn vriendschap met onder andere Fauré en Debussy werden zijn composities grootschaliger met subtiele harmonieën en complexere structuren. Na de eeuwwisseling zette hij de kroon op zijn werk met de monumentale pianocyclus Iberia, onterecht genegeerd door pianisten in die tijd. Alleen Debussy zag dit werk als de voorloper van het Impressionisme en was laaiend enthousiast.
In de tweede helft van de 19e eeuw was de gitaar geen gevestigd klassiek instrument, zelfs niet in Spanje. De herleving van de Spaanse muziek en de gitaar als concertinstrument zijn te danken aan musici als Francisco Tárrega (1852-1909) en zijn leerlingen Miguel Llobet en Emilio Pujol. De ervaren pianist en begaafd gitarist en componist Tárrega, doorgrondde de muziek van zijn vriend Albéniz als geen ander en vertaalde diens visie naar nieuwe, romantische Spaanse gitaarmuziek. Zelf schreef Albéniz nooit voor de gitaar, maar hij gaf wel toe, dat een aantal van zijn composities hem meer aanspraken op gitaar, dan op piano. Vandaag de dag zullen nog weinigen de originele pianowerken van Albéniz kennen en zullen ze denken dat de gitaarversies de originelen zijn. De muziek van Albéniz staat hoger op de repertoirelijst van gitaristen dan van pianisten.
Kein Geringer als John Williams drückte mit diesen Worten seine Bewunderung für den Gitarristen Wulfin Lieske aus, der für sein sinnliches Spiel, sein enormes Spektrum an Dynamik und Klangfarbe sowie die vollkommene Beherrschung seiner Instrumente gelobt wird. Der junge Gitarrist Fabian Spindler beherrscht die Mischung aus brillantem Spiel und einfühlsamer Interpretation nahezu meisterlich. Beide Künstler sind auf historischen Torres-Gitarren zu hören: Wulfin Lieske auf der legendären ?La Leona? (FE 04) aus dem Jahre 1856 und Fabian Spindler auf der Torres FE 13 aus dem Jahre 1860. / + Bonus-CD "Wulfin Lieske plays Albéniz" (1994)